Rządowy Program Odbudowy Zabytków. Pieniądze pomogą w ratowaniu zabykowej karczmy Austeria i kościoła św. Stanisława w Czeladzi

Remont dachu karczmy Austeria w Sławkowie wsparty milionem złotych

Rewitalizacja zabytkowej, drewnianej karczmy Austeria z XVIII wieku w Sławkowie wsparta zostanie kwotą 1 mln złotych. Austeria to najstarsza karczma w Polsce. Obecnie trwają tam już prace przy naprawie południowej części dachu sławkowskiej karczmy. Chodzi o najpilniejsze zabezpieczenie połaci dachu przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych. Kwotę 80 tys. zł na remont miasto Sławków pozyskało od wojewódzkiego konserwatora zabytków w Katowicach.

Więcej zdjęć ZOBACZ TUTAJ

- Potrzeby są o wiele większe, a otrzymana dotacja pozwala jedynie na przeprowadzenie najpilniejszych prac. Ponownie złożyliśmy wniosek o dotację w wysokości miliona złotych na kontynuowanie prac konserwatorskich przy Austerii w ramach drugiej edycji programu. Mam nadzieję, że tym razem otrzymamy wsparcie z tego konkursu na rewitalizację naszego najważniejszego zabytku o regionalnym znaczeniu – mówił ostatnio Rafał Adamczyk, burmistrz Sławkowa.

I tak właśnie się stało. Austeria Miejska w Sławkowie Pierwochą Zwana - to oficjalna urzędowa nazwa karczmy położonej w Rynku Sławkowskim pod numerem policyjnym 2, używana od chwili jej wzniesienia, czyli najprawdopodobniej w 1781 roku do utraty przez Sławków praw miejskich w 1870 roku.

Sławkowska Austeria jest najpiękniejszą spośród wszystkich zachowanych do dzisiejszych czasów. Jej usytuowanie i architektura dają najpełniejsze wyobrażenie o budownictwie i sztuce ciesielskiej w przedrozbiorowej Polsce. Budynek stanowi klasyczny przykład drewnianej staropolskiej karczmy. Zbudowany został na planie litery "T". Całość budynku o powierzchni 380 metrów kwadratowych przykrywa dwuspadowy dach.

Budynek Austerii w obecnym kształcie pochodzi najprawdopodobniej z roku 1781, to jednak wiele wskazuje na to, że zabytek ten sięga czasów o wiele wcześniejszych i że w ciągu wieków był wielokrotnie przebudowywany. Austeria zawsze była i jest własnością miasta, nadzorowaną i zarządzaną przez władze miasta, oddawaną każdorazowo w dzierżawę.

Rządowy Program Odbudowy Zabytków: dotacje na pięć kolejnych inwestycji

W II edycji Rządowego Programu Odbudowy Zabytków pieniądze zostaną przekazane w powiecie będzińskim – oprócz sławkowskiej Austerii – na pięć innych przedsięwzięć.

Remont konserwatorski elewacji kościoła parafialnego p.w. św. Jakuba Apostoła w Sączowie zostanie wsparty kwotą 519 tys. 400 zł. Na naprawę i konserwację głównego ołtarza z XVIII wieku w kościele pw. Świętej Trójcy w Będzinie przewidzianych zostało 600 tys. 250 zł.

Trzy kolejne inwestycje zaplanowane zostały w Czeladzi. Remont starej plebanii przy kościele pw. Matki Boskiej Bolesnej w Czeladzi Piaskach otrzymał wsparcie w wysokości 498 tys. 833 zł. Remont dachu kościoła parafialnego pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Czeladzi zostanie wsparty kwotą 1,3 mln złotych, a na remont kwater wojennych na cmentarzu żydowskim w Czeladzi popłynie 100 tys. zł.

Rządowy Program Odbudowy Zabytków: nowe podejście do kultury i zabytków

- Zabytki to pamięć i piękno, które tworzą naszą tożsamość i poprawiają jakość naszego otoczenia, ale także istotne koło zamachowe polskiej gospodarki. Inwestycje w zabytki, podobnie jak inwestycje w kulturze, są najbardziej efektywne (…) Dwa etapy Rządowego Programu Odbudowy Zabytków to ponad 4,3 mld zł dofinansowania dla 8 tys. projektów” – powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas wspólnej z premierem Mateuszem Morawieckim konferencji, która odbyła się wczoraj na warszawskim Forcie Bema. W czasie briefingu ogłoszone zostały wyniki II etapu Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, w ramach którego zostało przyznanych 1,8 mld zł na realizację 3248 projektów.

Prof. Piotr Gliński zauważył, że bardzo ważne jest również udzielenie wsparcia państwa dla służb konserwatorskich, których rola przy zwiększonym wzroście nakładów na zabytki musi być doceniona. Poinformował, że trzecim etapem wsparcia dla zabytków będzie przygotowana już Ustawa o Narodowej Agencji Rewitalizacji Dziedzictwa.

- Budżet programu „Ochrona zabytków” wynosił od 80 do 90 mln zł, obecnie jest to 240-250 mln zł rocznie. Łącznie, przez 8 lat, dzięki temu programowi zrealizowaliśmy 5500 projektów na kwotę 1 mld 250 mln zł. Właśnie w ten sposób należy podchodzić do wyzwań związanych z kulturą i zabytkami – wskazał prof. Piotr Gliński.

– Rozstrzygnięcie tego kolejnego naboru dotyczącego ochrony zabytków jest przede wszystkim wielką radością, bo obserwujemy, jeżdżąc po Polsce, jak wiele z tych zabytków pięknieje, jak wiele miejsc, które były zapomniane, które dla społeczności lokalnej już niewiele znaczyły - zarastały trawą - nagle stają się atrakcyjne turystycznie, nagle stają się ośrodkami życia społeczności lokalnej. Ile jednocześnie celów realizujemy poprzez ten wspaniały program - trudno naprawdę zliczyć – podkreślił premier Mateusz Morawiecki.

To specjalny fundusz, z którego mogą korzystać jednostki samorządu terytorialnego. Pieniądze z programu przeznaczamy na prace konserwatorskie i restauratorskie oraz roboty budowlane. W ramach poprzedniej edycji programu przyznano ponad 2,5 mld zł na przeszło 4800 projektów odbudowy i konserwacji zabytków w całej Polsce.

Program jest kierowany bezpośrednio do jednostek samorządu terytorialnego, a za ich pośrednictwem również do innych podmiotów zobowiązanych do opieki nad zabytkami. Dofinansowanie jest przyznawane na realizację zadań inwestycyjnych związanych z ochroną zabytków i opieką nad zabytkami. Może pokryć maksymalnie 98 proc. kosztów inwestycji, a minimalny wkład własny samorządu stanowi – 2 proc.

Pieniądze mogą być przeznaczone na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego albo na udzielenie dotacji samorządowej na takie prace. Wnioski mogły być składane w aplikacji Polski Ład, udostępnionej przez Bank Gospodarstwa Krajowego w jednej z trzech kategorii: do 150 tys. zł, do 500 tys. zł i do 3,5 mln zł.