Najpiękniejsze kościoły w powiecie będzińskim. Kościół w Sławkowie wygrał nasz plebiscyt

Najpiękniejsze kościoły w powiecie będzińskim [WYNIKI]

Kościół ten jest - po romańskim Świętego Jana Chrzciciela w Siewierzu i p.w. św. Marcina i Doroty w Wojkowicach Kościelnych - najstarszym zabytkiem powiatu będzińskiego. Uważany jest przez część badaczy za późnoromański, z 1250 r. W literaturze funkcjonuje też pogląd, że pochodzi on dopiero z trzeciej ćwierci XIII w. Fundację kościoła niektórzy historycy przypisują biskupowi krakowskiemu Pełce, który miał tego dokonać w 1203 r. Jednak wyniki badań archeologicznych datują fundację kościoła na drugą poł. XIII w., a w połączeniu z analizą źródeł pisanych dotyczących sławkowskiego zamku - na lata 80 - tego stulecia, a więc na fundację Pawła z Przemankowa, biskupa krakowskiego. Został wybudowany z cegły i z kamienia. Pierwotnie w stylu gotyckim. Do facjaty dostawiona została wieża - dzwonnica. Jej spód tworzy kaplica, z którą łączy się kruchta główna i nawa. Pod arkadą wejście do krypt.

Od północy przylega kruchta. Nad zakrystią jest skarbczyk dobudowany przez ks. Mülberta. Po obu stronach prezbiterium stalle ozdobione obrazami 12 apostołów i św. Pawła. Pod chórem stojące stalle przypominają olkuskie (z XVI w.). Najstarszym fragmentem o cechach stylu przejściowego romańsko-gotyckiego jest prezbiterium zwieńczone sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Późniejsza od prezbiterium jest nawa główna, pochodząca prawdopodobnie z XV wieku. Wieża kościoła w dolnych partiach jest zapewne jeszcze średniowieczna, z tym że początkowo była niższa, następnie podwyższona i przykryta barokowym hełmem. Obecny hełm wieży został zrekonstruowany po zniszczeniach wojennych w 1945 r.. Kościół jest otoczony murem ze stacjami Drogi Krzyżowej. Wejście na przykościelny cmentarz ozdabia brama z 1895 roku z figurami św. Piotra i Pawła. Kościół w swojej ponad 700-letniej historii przechodził wiele remontów. Ostatni w latach 30. XX wieku. Obecnie nawa główna przechodzi kompleksową, konserwatorską renowację, łącznie z odnawianiem fresków i ołtarzy. Po zakończeniu prac wygląd nawy będzie zbliżony do wyglądu z przełomu XVIII i XIX w.

Kościół jest perełką wśród zabytków. W lipcu 2011 r., podczas remontu natrafiono tu na zabytkowe polichromie, prawdopodobnie z XIV wieku. Freski znajdowały się za drewnianymi ołtarzami, które oddano do konserwacji. - Być może nigdy się nie dowiemy, co przedstawiają te malunki. Przypuszczamy, że znajduje się na nich król Herod siedzący na tronie, a po lewej jego stronie znajduje się Jan Chrzciciel, oczywiście żyjący - tłumaczył wówczas ks. Wojciech Kowalski, proboszcz parafii. Oprócz Jana Chrzciciela konserwatorzy znaleźli malowidło św. Katarzyny, św. Mikołaja wręczającego dziewicom jakiś posag. Zabytkowe freski zostały jednak zasłonięte, bo dokładnie w tych miejscach stanęły na powrót ołtarze. Przed zakryciem polichromie zostały jednak zabezpieczone. - Zabezpieczyliśmy je roztworem żywicy. Dzięki temu, gdy ktoś ponownie je odsłoni, będą dobrze zachowane - tłumaczy Katarzyna Matusiewicz- Dobrzańska, konserwator dzieł sztuki. Zabytkowe malowidła będą wyeksponowane na fotografiach. Powstanie specjalna wystawa. Choć remont kościoła kosztuje 1 mln 300 tys. zł, nie ma dzisiaj możliwości finansowych, by polichromie zdjąć przy pomocy specjalnych kalek. Proboszcz ma w planach zorganizowanie w Sławkowie sesji naukowej związanej z historią kościoła i Sławkowa pod auspicjami Uniwersytetu Papieskiego lub Jagiellońskiego.