W Czeladzi była kopalnia Saturn dostaje drugie życie. Jest Galeria Elektrownia, będzie Muzeum Zagłębiowskiego Górnictwa i biblioteka

NA POCZĄTEK WYBURZENIA, POTEM PRACE W ŚRODKU CECHOWNI

- Szybko przebiegają i pomału kończą się prace wyburzeniowe. Zlikwidowane zostały już prawie wszystkie dobudowane elementy i wyłania się piękna architektonicznie pierwotna bryła budynku cechowni. A po wyburzeniach rozpocznie się odwrotny, trudny, bo niezwykle skomplikowany proces rekonstrukcji, przebudowy i rozbudowy cechowni. Potrwa to długo, ale już się cieszę na końcowy efekt, bo Czeladź wzbogaci się o perełkę architektoniczną, która stanie się kolejną piękną wizytówką naszego miasta – przekazał Zbigniew Szaleniec, burmistrz Czeladzi.

Inwestycją zajmuje się warszawska firma AnnaBud. Powstanie tu Postindustrialne Centrum Dziedzictwa Górnictwa Węglowego w Czeladzi. To wszystko na terenie dawnej kopalni Saturn, w budynku byłej cechowni. Inwestycja będzie kosztowała około 31 mln zł, w tym prawie 20 milionów złotych to unijna dotacja.

MUZEUM PRZYPOMNI HISTORIĘ KOPALNI SATURN I ZAGŁĘBIOWSKIEGO GÓRNICTWA. BĘDZIE TEŻ BIBLIOTEKA

- Ta wyjątkowa inwestycja, powinna się zakończyć w marcu 2022 roku. Generalnie budynek cechowni będzie podzielony na kilka części. Największą z nich będzie zajmowała główna sala cechowni, w której znajdzie swoja lokalizację Muzeum Zagłębiowskiego Górnictwa Węglowego, w ramach którego zapewne znajdzie się dział poświęcony historii naszego miasta. Wkrótce chcemy ogłosić konkurs na organizację i wystrój wspomnianej wystawy muzealnej – informuje Zbigniew Szaleniec.

Sali muzealnej towarzyszyć mają pracownie dla pracujących tam muzealników. Nad głównym pomieszczeniem muzealnym zawiśnie natomiast sala konferencyjna w kształcie bryły węgla na około 150 miejsc.

- Ciekawym uzupełnieniem całego obiektu będzie wyremontowaną wieża zegarowa, która oprócz swojej zasadniczej, zegarowej funkcji, stanie się też wieżą widokową. Część głównej bryły budynku będzie przygotowana do uruchomienia w przyszłości restauracji i kawiarni. Boczna, szklana część budynku stanie się zarządzaną przez Miejską Bibliotekę Publiczną mediateką – mówi burmistrz Czeladzi.

W ramach inwestycji zagospodarowana zostanie także przestrzeń wokół cechowni. Zbudowany zostanie oryginalny, bo nawiązujący do kopalnianej przeszłości, plac zabaw dla dzieci. Rozbudowany zostanie także istniejący parking. Obiekt zewnętrznie, w znaczącej większości będzie nawiązywał do pierwowzoru wybudowanego na podstawie projektu bardzo znanego ponad 100 lat temu architekta, Józefa Piusa Dziekońskiego.

- Jego dziełem było wiele, zwłaszcza sakralnych obiektów w całej Polsce. Autorem projektu, na podstawie którego teraz będzie prowadzony remont, jest też znany już i ceniony architekt Arkadiusz Miśkiewicz – przyznaje Zbigniew Szaleniec.

NAJWAŻNIEJSZY TAKI OBIEKT W CAŁYM REGIONIE

Planowane w odnowionym budynku cechowni Muzeum Zagłębiowskiego Górnictwa Węglowego będzie drugą, po zabrzańskiej kopalni Guido, najważniejszą w naszym regionie instytucją muzealną, upamiętniającą ponad 100-letnią historię zagłębiowskiego górnictwa węglowego. We Francji, Niemczech, czy w Czechach, które zlikwidowały górnictwo kilkanaście czy kilkadziesiąt lat temu, takie muzea cieszą się dzisiaj niesamowitą popularnością.

- Jestem pewny, że podobne zainteresowanie wzbudzać będzie nasze muzeum. Dzięki temu na stałe zostaniemy wpisani na mapę turystyki postindustrialnej w naszym kraju. Tym bardziej, że naszą ideą jest stworzenie muzeum wyjątkowego, z wykorzystaniem najnowocześniejszych technik interaktywnych. Odwiedzający muzeum nie tylko będą mogli poznać historię górnictwa węglowego w naszym mieście i całym Zagłębiu, ale muszą także przeżyć dreszczyk emocji i choćby przez chwilę poczuć na własnej skórze, jak trudna i niebezpieczna była praca górnika. Ważnym dodatkiem do muzealnej części obiektu będzie super nowoczesna, o szklanych ścianach w kształcie brył węgla, biblioteka a raczej mediateka – mówi burmistrz Czeladzi.

CAŁY POKOPALNIANY KOMPLEKS DOSTAJE DRUGIE ŻYCIE

Ten wyjątkowy gmach wybudowany został w latach 1907-1911 i leży obecnie na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego oraz znajduje się w strefie pośredniej ochrony konserwatorskiej zabytków przemysłu i techniki.

Kopalnia Saturn w 1993 roku została postawiona w stan likwidacji a zakończyła swoją gospodarczą historię w 1996 roku. Jako pierwszy z całego kompleksu odnowiony został budynek elektrowni, w którym znalazła swoje miejsce Galeria Sztuki Współczesnej Elektrownia. W październiku 2013 roku zakończyły się prace związane z zagospodarowaniem terenu i budową bazy około turystycznej zabytkowej kopalni Saturn w Czeladzi i równocześnie z przebudową Galerii Sztuki Współczesnej Elektrownia. Fundusze z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego pomogły zarówno w rewitalizacji galerii, jak i w przebudowie jej otoczenia. W kwietniu 2014 r. Galeria „Elektrownia” zdobyła tytuł Superjednostki 2013 w plebiscycie organizowanym przez Stowarzyszenie Nasze Miasto na najlepszą realizację architektoniczną 2013 roku - za dobry przykład adaptacji obiektu poprzemysłowego na cele kulturalne.

W 2019 roku zakończyła się natomiast pomyślnie przebudowa sąsiedniego budynku warsztatów elektrycznych. Od grudnia 2019 roku mieści się tam Centrum Usług Społecznościowych. i Aktywności Lokalnej. Nowym obiektem zarządza i prowadzi tu finansowane przez Unię Europejską zajęcia, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Całkowita wartość tego projektu to 3,9 mln zł. Wysokość dofinansowania z funduszy europejskich wynosi ok. 2,5 mln zł.