Czeladź: kopalnia Saturn ma drugie życie. W byłej cechowni powstanie Centrum Dziedzictwa Górnictwa Węglowego w Zagłębiu

Obecnie trwa poszukiwanie wykonawców prac, a miasto ogłosiło drugi przetarg. Pierwszy musiał zostać bowiem unieważniony z powodu zbyt wysokiej oferty, przekraczającej możliwości finansowe czeladzkiego samorządu.

- Po wielu wcześniejszych perypetiach, ogłaszamy kolejny przetarg na rewitalizację, najwspanialszego architektonicznie obiektu, po byłej Kopalni Saturn, czyli zabytkowej już cechowni – podkreśla Zbigniew Szaleniec, burmistrz Czeladzi.

Na przebudowę i modernizację budynku pokopalnianej cechowni miasto otrzymało już w 2018 roku wsparcie z Urzędu Marszałkowskiego w wysokości 19,5 mln złotych.

Wszyscy mają nadzieję, że teraz uda się wyłonić wykonawcę. Podobnie, jak miało to miejsce w przypadku przetargu na przebudowę kompleksu basenów w Parku Grabek. Tam także pierwszy przetarg przyniósł zbyt wysokie oferty, ale drugi zakończył się już pomyślnie, dzięki czemu w 2021 r. będzie się można kąpać na terenie nowoczesnego obiektu.

- W budynku cechowni po remoncie ma powstać, Postindustrialne Centrum Zagłębiowskiego Górnictwa Węglowego w którym w nowatorski, nowoczesny sposób upamiętniona zostanie historia zagłębiowskiego górnictwa. Ale to nie wszystko, w unikatowej w swojej formie, szklanej części, powstanie zgodna z najnowszymi trendami w sposobie prowadzenia, biblioteka, czytelnia i mediateka. Uzupełnieniem całości będzie klimatyczna restauracja i niespotykana w swojej formie w kształcie bryły węgla, sala konferencyjna – podkreśla Zbigniew Szaleniec. - Dodać jeszcze należy, że nietypowa w takich obiektach wieża zegarowa naszej cechowni będzie wykorzystana jako wieża widokowa, skąd będzie można obserwować panoramę naszego miasta. W sąsiedztwie cechowni powstanie nawiązujący do kopalnianej przeszłości, wyjątkowy plac zabaw dla dzieci. Jedno jest pewne, kiedy uda nam się zrealizować remont tego obiektu, to Czeladź będzie z niego dumna, bo drugiego takiego obiektu w Polsce nie będzie. No i wreszcie, spełnimy ważną misję, dzięki naszemu miastu uwieczniona zostanie pamięć po zagłębiowskich kopalniach, z których nic już nic nie zostało, a przecież dzięki nim przez prawie sto pięćdziesiąt lat rozwijał się nasz subregion – dodał.

Ten wyjątkowy gmach wybudowany został w latach 1907-1911 i leży obecnie na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego oraz znajduje się w strefie pośredniej ochrony konserwatorskiej zabytków przemysłu i techniki.

Budynek został podzielony na kilka części: muzealno-wystawienniczą, konferencyjną, administracyjno-biurową, biblioteczną i gastronomiczno-restauracyjną. W części muzealnej ma być zastosowanych wiele nowoczesnych, niestandardowych rozwiązań. Na przykład sala wystawienniczo- konferencyjna zamknięta w formie bryły węgla ma „zawisnąć” nad przestrzenią muzealną. Odtworzona zostanie i udostępniona zwiedzającym szatnia łańcuszkowa.

W części bibliotecznej nawiązanie do motywu bryły węgla zdeterminowało zarówno dobór zastosowanych użytych materiałów, jak i kształt obiektu. Stara, odtworzona część budynku, otoczona zostanie transparentną formą, przypominającą kawał czarnego kruszcu. Zgodnie z projektem, w czytelni będzie można skorzystać z przestronnych antresoli, hamaków z widokiem na niebo, kameralnych i przytulnych miejsc do czytania lub też wygodnie poleżeć na miękkiej, specjalnie ukształtowanej podłodze. Kolejną atrakcją dla zwiedzających będzie możliwość obejrzenia panoramy Czeladzi przez szklane tarcze zegara, usytuowane na szczycie wieży budynku.

Miasto czeka na oferty w przetargu do 12 marca br, a całość prac ma zostać wykonana do marca 2022 roku. Roboty budowlane obejmują w szczególności: roboty rozbiórkowe i wyburzeniowe, wykonanie i montaż nowych elementów budynku, roboty konstrukcyjne, dekarskie, renowacyjne i czyszczenia budynku, roboty w zakresie stolarki okiennej i drzwiowej, roboty wykończeniowe zewnętrzne oraz wewnętrzne w tym roboty instalacyjne w ramach instalacji: wentylacyjnej, klimatyzacji, wodno-kanalizacyjnej, elektrycznych, gazowej, roboty w zakresie zagospodarowania terenu.

Kopalnia Saturn w 1993 roku została postawiona w stan likwidacji a zakończyła swoją gospodarczą historię w 1996 roku. Jako pierwszy z całego kompleksu odnowiony został budynek elektrowni, w którym znalazła swoje miejsce Galeria Sztuki Współczesnej Elektrownia. W październiku 2013 roku zakończyły się prace związane z zagospodarowaniem terenu i budową bazy okołoturystycznej zabytkowej kopalni Saturn w Czeladzi i równocześnie z przebudową Galerii Sztuki Współczesnej Elektrownia. Fundusze z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego pomogły zarówno w rewitalizacji galerii, jak i w przebudowie jej otoczenia. W kwietniu 2014 r. Galeria „Elektrownia” zdobyła tytuł Superjednostki 2013 w plebiscycie organizowanym przez Stowarzyszenie Nasze Miasto na najlepszą realizację architektoniczną 2013 roku - za dobry przykład adaptacji obiektu poprzemysłowego na cele kulturalne.

W 2019 roku zakończyła się natomiast pomyślnie przebudowa sąsiedniego budynku warsztatów elektrycznych. Od grudnia ubiegłego roku mieści się tam Centrum Usług Społecznościowych. i Aktywności Lokalnej.

- Powstał w tym miejscu piękny kompleks budynków, który oprócz elektrowni, stanowić będzie wspaniałą pamiątkę górniczej przeszłości naszego miasta i znów, choć w innym charakterze, służyć będzie mieszkańcom naszego miasta. To tu pracowali kiedyś górnicy, dbając o własne rodziny, ale także o rozwój miasta – podkreślił podczas inauguracji nowego obiektu Zbigniew Szaleniec. - Jesteśmy jedynym miastem w Zagłębiu, które ma dziś do dyspozycji całą pokopalnianą infrastrukturę. Dbamy o te obiekty, zmieniamy ja dla mieszkańców. Artyści, którzy przyjeżdżają do Galerii Sztuki Współczesnej Elektrownia są zachwyceni tym, co widzą – dodał.

Nowym obiektem zarządza i prowadzi tu finansowane przez Unię Europejską zajęcia, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Całkowita wartość tego projektu to 3,9 mln zł. Wysokość dofinansowania z funduszy europejskich wynosi ok. 2,5 mln zł.