Mobilne płuca pojawiły się w Czeladzi, inaugurując 5. edycję kampanii „Zobacz czym oddychasz. Zmień to!”. Instalacja stanie w 63 miejscach

Mobile płuca na Placu Viannay’a w czeladzkiej dzielnicy Piaski

Mobilne płuca pojawiły się na Placu im. Victora Viannay'a w Czeladzi. Dwumetrowy model ludzkich płuc „oddycha”, pochłaniając drobinki pyłów zawieszonych w powietrzu, które osiadają na białej materii pokrywającej instalację.

- To pierwsza kampania w Czeladzi. Niezmiernie cieszy nas podjęcie współpracy przy kampanii z miastem Czeladź. Jakość powietrza wraz z pomiarami będzie można obserwować przez dwa tygodnie, a dokładnie od 7 do 21 lutego. W tym czasie każdy mieszkaniec Czeladzi będzie mógł zobaczyć, jak zmieniają się płuca – informuje Aleksandra Rozner z Zagłębiowskiego Alarmu Smogowego.

Będzie też można monitorować na bieżąco poziom zanieczyszczenia powietrza za pomocą czujnika pomiaru zanieczyszczenia, który został wbudowany w instalację Mobilnych płuc.

- Jeśli chodzi o zmianę barwy, jaką przybierają płuca, jest to zależne od warunków pogodowych. Na przestrzeni ostatnich lat płuca stacjonowały w miesiącach bardzo mroźnych, zimowych, gdzie niestety mieszkańcy domów w zabudowie jednorodzinnej czy też wielorodzinnej, korzystający z centralnego ogrzewania, przyczyniali się do tego, że płuca stawały się bardzo ciemne – tłumaczy Aleksandra Rozner.

Jak dodaje, po wcześniejszych akcjach, świadomość zagrożenia smogiem i wciąż dużego zanieczyszczenia powietrza sprawiły, że wiele osób zdecydowało się skorzystać z pomocy, wsparcia finansowego w ramach przeróżnych programów i wymienić stare piece. W Sosnowcu powołany został też w Urzędzie Miejskim doradca ekologiczny, który zajmuje się udzielaniem informacji o rodzajach dofinansować oraz tym, jak możemy dbać o jakość powietrza.

- Wiele polskich regionów wprowadziło przepisy ograniczające spalanie paliw stałych w gospodarstwach domowych. Jednak nadal poziom zanieczyszczenia powietrza jest wysoki, a świadomość na temat dostępnych dotacji na wymianę źródeł ciepła oraz termomodernizację domów – niska. Akcja z mobilną instalacją płuc ma zwrócić uwagę ludzi na problem i skłonić mieszkańców do działania. To m.in. ubieganie się o dopłaty z ogólnopolskiego programu Czyste Powietrze na wymianę źródeł ciepła i docieplenie domów – podkreśla Krzysztof Olszak z Zagłębiowskiego Alarm Smogowego.

Mieszkańcy Czeladzi coraz bardziej świadomie korzystają ze wsparcia

Okazuje się, że mieszkańcy Czeladzi coraz bardziej chętnie korzystają ze wsparcia i programów, które pozwalają im wymienić nieefektywne źródła ciepła.

- Mieszkańcy Czeladzi mogą skorzystać z zewnętrznych źródeł dofinansowania. Corocznie w budżecie gminy mamy fundusze przeznaczone na dopłaty do wymiany starych pieców. Zainteresowanie tym programem jest ogromne. Od 2020 roku prowadzimy też punkt konsultacyjno-informacyjny programu „Czyste powietrze”. Do dziś przygotowaliśmy ponad 400 wniosków dla mieszkańców. Od ubiegłego roku prowadzimy też program „Ciepłe mieszkanie”, również z WFOŚiGW, przeznaczony dla właścicieli lokali z wieloma mieszkaniami. Tutaj także zainteresowanie jest spore. W tym roku rozszerzamy natomiast ten program o dotacje dla wspólnot mieszkaniowych - mówi Małgorzata Skiba, naczelnik Wydziału Rozwoju Miasta i Funduszy Zewnętrznych w Urzędzie Miasta w Czeladzi.

Jak dodaje przeszkodą w wymianie nieekologicznych źródeł ciepła są względy finansowe. Dlatego miasto stara się jak najszerzej docierać z informacjami o wsparciu finansowym, a także prowadzić akcję edukacyjną w tym zakresie.

- Prowadzimy akcję informacyjną, umawiamy się w punkcie informacyjnym, gdzie nasi przeszkoleni pracownicy pomagają w przejściu przez cały proces związany z uzyskaniem wsparcia finansowego. Pomagają też w rozliczeniu dotacji i udzielają porad, jak skutecznie wymienić stare piece na nowsze źródła ciepła – wyjaśnia Małgorzata Skiba.

Mobilne płuca odwiedzą 63 miasta i miasteczka. Wskazują na ważne problemy i zachęcają do działania

W tym sezonie grzewczym po Polsce będzie jeździć siedem instalacji Mobilnych płuc, które odwiedzą aż 63 lokalizacje w ośmiu województwach. Bardzo ważne w tej kampanii okazało się zaangażowanie aktywistów alarmów smogowych, społeczników i biznesu. Kampania rozwija się nie tylko dzięki pracy aktywistów alarmów smogowych, ale również osób i instytucji zaangażowanych w walkę za smogiem.

Akcja ma pokazać efekty wieloletnich działań na rzecz poprawy jakości powietrza oraz to, czy powietrz zmieniło się po wejściu w życie zakazu dla najstarszych kotłów kopciuchów, zgodnie z zapisami Uchwały Antysmogowej Województwa Śląskiego.

- Kampania ma podnieść świadomość ludzi, ale również nakłania do działania, czyli ocieplenia domów i wymiany starych nieefektywnych kotłów i pieców. W sytuacji kryzysu energetycznego i niedoborów paliw rezygnacja z “kopciucha” i instalacja nowoczesnego, wydajnego źródła ciepła jest dobrą inwestycją. Ona nie tylko zmniejszy rachunki za ogrzewanie, ale również poprawi jakość powietrza. Akcja promuje także działania zmierzające do poprawy efektywności energetycznej. Aż 70 procent polskich domów nie ma wystarczającego ocieplenia ścian i stropów, co sprawia, że ogrzewanie takich domów oznacza znaczne straty finansowe. Ciepło ucieka, zwiększając koszty ogrzewania domu – tłumaczy Krzysztof Olszak.

- Sytuacja zaczyna się poprawiać, co wynika z rocznych ocen jakości powietrza, ale wciąż mamy przekroczenia norm w zakresie pyłów drobnych, czyli PM 2,5 oraz PM10. Nadal mamy także duże przekroczenia dla benzoalfapirenu, który jest związkiem rakotwórczym. Dużo zostało zrobione, ale wiele działań jeszcze przed nami. Jest istotne to, jak my, mieszkańcy, myślimy o stanie jakości powietrza i co z tym robimy. Istotne również, jaki środek lokomocji wybieramy, bo nie możemy zapominać o emisjach komunikacyjnych. To, co robimy osobiście, a do tego wsparcie na poziomie gmin, województwa, metropolii jest bardzo ważne i przynosi coraz bardziej wymierne efekty - podkreśla Blanka Romanowska, dyrektor Departamentu Infrastruktury i Środowiska Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.